Khám nét độc đáo của Nhà Rông Tây Nguyên

Đứng trên bờ nhìn ra xa, bạn sẽ thấy một màu xanh bạt ngàn của nước biển. Hồ nằm trên núi, nên khi du khách đứng trên bờ, gió biển hòa với gió rừng sẽ tạo cho du khách một cảm giác rất lạ, rất khác. Hay đạp xe băng qua những cánh rừng để khám phá vẻ đẹp giữa đại ngàn – một vẻ đẹp ẩn hiện trong đôi mắt Pleiku ấy.

Khi nói đến Tây Nguyên du khách không chỉ biết đến với nền văn hóa công chiêng mà nơi đây còn có những  kho tàng sử thi, với lối kiến trúc nhà Rông, đến cafe Buôn Mê và các ca khúc rực lửa… Tất cả những hình ảnh, ngôn ngữ và âm thanh đó đã tạo nên một Tây Nguyên rất riêng, mạnh mẽ, đầy sức hút…

Ngoài ra Tây Nguyên còn là nơi có khí hậu mát mẻ, ôn hòa, con người thân thiện, bên cạnh những danh thắng tuyệt đẹp. Tây nguyên còn thu hút du khách những nét văn hóa lối sống của đồng bào các dân tộc như: Ba Na, Gia Rai, Ê đê, Cơ Ho, Mạ, Xơ Đăng, Mơ Nông… tại 5 tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông và Lâm Đồng và thưởng thức những món ăn địa phương đặc sắc.

Khám phá khu nhà rông được thiết kế theo kiểu truyền thống với chất liệu hoàn toàn bằng gỗ, tranh, tre, nứa, lá với những hoa văn, họa tiết rất công phu. Do đó, nhà  rông Kon Klor là nơi để du khách khám phá văn hoá của đồng bào nơi đây. Và dưới đây là 10 điều không thể bỏ qua khi đi du lịch Tây Nguyên.

Nhà rông được coi là biểu tượng văn hóa của cộng đồng các dân tộc ở Tây Nguyên, thể hiện giá trị vật chất và tinh thần trong đời sống đồng bào nơi đây.

1.Nhà rông Tây Nguyên mang một công trình kiến trúc đặc trưng này xuất hiện nhiều tại các buôn làng người dân tộc khu vực phía bắc Tây Nguyên, đặc biệt ở Gia Lai và Kon Tum. Khu phía nam Tây Nguyên từ Ðắk Lắk trở vào, nhà rông xuất hiện thưa thớt dần. Người dân nơi thường làm nhà dài mang ý nghĩa cộng đồng. Cùng thuộc dân tộc Gia Rai ở phía bắc Tây Nguyên nhưng nhóm đồng bào Gia Rai Chor và Gia Rai Mthur không xây dựng nhà rông, chỉ có ở nhóm đồng bào Gia Rai trên cao nguyên Pleiku và người Bana du khách mới được được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của ngôi nhà này.

2. Có thể nói nhà rông là không gian sinh hoạt cộng đồng lớn nhất mỗi làng, nơi đây người dân trao đổi, thảo luận về các lĩnh vực hành chính, quân sự, nơi thực thi các luật tục, bảo tồn truyền thống và diễn ra những nghi thức tôn giáo, tín ngưỡng. khi đến mỗi ngôi nhà rông, du khách có thể dễ dàng thấy những hiện vật gắn liền với lễ hội như cây nêu được trang trí rất tỉ mỉ, khoanh đất đốt lửa trại trước nhà, nhiều loại nhạc cụ như cồng chiêng, các bình rượu cần được xếp dọc bên bếp lửa.

3. Nhà rông không phải nhà dùng để lưu trú của đồng bào Tây Nguyên. Tuy có kết cấu và vật liệu tương tự nhà sàn thường dùng để ở (được xây dựng bằng gỗ, tre, cỏ tranh…). Tuy nhà rông mang các nét kiến trúc đặc sắc và cao, rộng hơn nhà sàn. Với những họa tiết trang trí dài dọc theo nóc nhà rông là một điểm dễ thấy. Nhà rông càng cao và rộng thì càng thể hiện sự giàu có, thịnh vượng, sung túc.

4. Người dân Tây Nguyên quan niệm nhà rông là nơi thu hút khí thiêng của đất trời để bảo trợ cho dân làng. Vì vậy trong mỗi nhà rông đều có một nơi trang trọng để thờ các vật được người dân cho là thần linh trú ngụ như con dao, hòn đá, sừng trâu… Ngoài ra, nơi này còn như một bảo tàng lưu giữ các hiện vật truyền thống gắn liền với lịch sử hình thành buôn làng như cồng chiêng, trống, vũ khí, đầu các con vật hiến sinh trong ngày lễ…

5. Nhà rông là nơi quan trọng nhất trong làng nên đàn ông trong làng phải thay nhau ngủ qua đêm tại đây để trông coi. Có làng làm đến hai nhà rông: “nhà rông cái” nhỏ và có mái thấp dành cho phụ nữ, “nhà rông đực” dành cho đàn ông có quy mô lớn hơn và trang trí công phu. Ngoài ra còn là nơi lưu giữ không gian thiêng, nhà rông là nơi người dân trao đổi những câu chuyện, kinh nghiệm trong đời sống. Nam nữ độc thân trong làng có thể quây quần tại nhà rông để thăm hỏi, tìm bạn đời, và tất cả đều giữ gìn nền văn hóa riêng và không được phép đi quá giới hạn.

6. Mỗi dân tộc ở Tây Nguyênđều có kiểu làm nhà rông khác nhau. Kích thước nhà rông nhỏ và thấp nhất là của người Giẻ Triêng. Nhà rông của người Xê Ðăng cao vút. Nhà rông của người Gia Rai có mái mảnh, dẹt như lưỡi rìu. Nhà rông của người Ba Na to hơn nhà Gia Rai, có đường nét mềm mại và thường có các nhà sàn xung quanh. Điểm chung của các ngôi nhà rông là được xây cất trên một khoảng đất rộng, nằm ngay tại khu vực trung tâm của buôn làng.

7. Sàn nhà rông được thiết kế gắn liền với văn hóa nơi đây. Sàn thường được làm từ ván gỗ hay ống tre nứa đập dập, khi ghép không khít nhau mà các tấm cách nhau khoảng 1 cm. Cũng chính vì thế mà khi người dân tập trung ăn uống, nước không bị chảy lênh láng ra sàn.

8. Cầu thang nhà rông thường có 7 đến 9 bậc, tuy nhiên tùy theo mỗi dân tộc lại có trang trí khác nhau. Trên thành và cột của cầu thang, người Gia Rai hay tạc hình quả bầu đựng nước, người Bana khắc hình ngọn cây rau dớn, còn người Giẻ Triêng, Xơ Đăng thường đẽo hình núm chiêng hoặc mũi thuyền.
9. Những mái đình miền xuôi gắn liền với hình ảnh cây đa, thì nhà rông Tây Nguyên có cây nêu được trang trí nhiều họa tiết, đặt ở phía trước sân chính giữa của ngôi nhà rông để phục vụ các lễ hội lớn của buôn làng. Theo quan niệm của đồng bào Gia Rai, thì cây nêu là nơi hội tụ các vị thần linh. Trong từng lễ hội, cây nêu mang một hình ảnh biểu tượng khác nhau như cây nêu trong lễ đâm trâu có 4 nhánh, lễ mừng lúa mới cây nêu chỉ có 1 nhánh…
10. Nhà rông chỉ gắn với buôn làng, và giữ gìn truyền thống văn hóa đặc sắc của người Tây Nguyên, và trong đó cũng không thể không nhắc đến nhà rông Kon Klor ở thành phố Kon Tum, làng Plei Phung, làng Kon So Lăl (huyện Chư Pah) và làng Đê K’tu (huyện Mang Yang) ở Gia Lai.

Vậy có có thể nói đến với tour du lịch Tây Nguyên du khách không chỉ khám phá nét đặc sắc bên những nếp nhà rông, mà còn được ngồi trên lưng voi, tận hưởng cảm giác lắc lư, bồng bềnh, thưởng ngoạn không khí trong lành, thuần khiết của núi rừng yên bình.

DMCA.com Protection Status